<script type="text/javascript"> function onResponseClick() { showDialog('MailTo.aspx?ArticleID=' + GetPostVariable("ArticleID", null), 350, 420) } </script> <script>getTimeString('2008/06/13 08:10:28');</script><span class="LargeTime2"></span><span style="font-weight: bold;">Chú Sáu Dân đã ra đi</span> <p class="pSubTitle">* Tổ chức quốc tang nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt</p> <p class="pHead"> </p><table class="tLegend" style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267220" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr> <tr> <td>Đồng chí Võ Văn Kiệt (bìa trái) ra quân cùng lực lượng TNXP năm 1976. Ảnh tư liệu</td></tr></tbody></table>TT - Tối 12-6, TTXVN đã phát thông cáo đặc biệt của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản VN, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN và Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc VN. <p class="pHead">Thông cáo viết: "Sau một thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao, bệnh nặng, đồng chí Võ Văn Kiệt đã từ trần hồi 7g40 ngày 11-6-2008, thọ 86 tuổi.</p> <p class="pHead">...Hoạt động cách mạng liên tục trên 70 năm, đồng chí đã có nhiều công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đồng chí mất đi là một tổn thất đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta".</p> <p class="pHead">Tang lễ sẽ được tổ chức theo nghi thức quốc tang trong hai ngày 14 và 15-6-2008. Ban lễ tang gồm 33 vị, do Tổng bí thư Nông Đức Mạnh làm trưởng ban.&nbsp;&nbsp;</p> <p class="pBody">&gt;&gt; <a onclick="return onLinkClick(this)" href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=262625&amp;ChannelID=3" location="yes" statusbar="yes" menubar="yes" scrollbars="yes" titlebar="yes" toolbar="yes" resizable="yes" width="1200" height="800">Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt từ trần</a><br />&gt;&gt; <a onclick="return onLinkClick(this)" href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=262900&amp;ChannelID=3" location="yes" statusbar="yes" menubar="yes" scrollbars="yes" titlebar="yes" toolbar="yes" resizable="yes" width="1200" height="800">Trái tim Võ Văn Kiệt vẫn đập mạnh trong mạch sống dân tộc! </a><br />&gt;&gt; <a onclick="return onLinkClick(this)" href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=262994&amp;ChannelID=3" location="yes" statusbar="yes" menubar="yes" scrollbars="yes" titlebar="yes" toolbar="yes" resizable="yes" width="1200" height="800">Ký ức về Võ Văn Kiệt</a></p> <p class="pTitle">Con người hào kiệt</p> <p class="pInterTitle">Tiếng gọi thanh niên</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" bordercolordark="#456ae1" bordercolorlight="#4792d9" width="200" align="right" border="0" bordercolor="#ecf2fe" cellpadding="5" cellspacing="5"> <tbody> <tr> <td valign="center" bgcolor="#cfe6f9"> <p class="pBody">Thành phố soi thấy tương lai rất sáng của mình trên vầng trán của các em</p> <p class="pBody" align="right"><em><strong>Đồng chí Võ Văn Kiệt phát biểu với các cháu thiếu niên - nhi đồng TP.HCM)</strong></em></p></td></tr></tbody></table> <p class="pBody">Những ngày tháng đầu tiên ngay sau ngày Sài Gòn giải phóng 30-4-1975, những cán bộ Thành đoàn lứa tuổi 20 chúng tôi đã có dịp tiếp cận với chú Sáu Dân - Võ Văn Kiệt, khi ấy là bí thư Thành ủy TP.HCM. Mỗi lần nghe chú Sáu Dân gọi cả Ban chấp hành Thành đoàn - gần 50 người - đến làm việc là chúng tôi mừng rơn như trẻ nhỏ được cha mẹ dắt đi dạo phố mua đồ chơi. </p> <p class="pBody">Không chỉ vì nơi hội nghị là một ngôi nhà tọa lạc ven sông Sài Gòn lộng gió, mà chính vì phong cách làm việc với giới trẻ của chú rất thuyết phục chúng tôi. Chú nêu ra yêu cầu, mục tiêu của phong trào vận động thanh niên rất cao, rất quyết liệt, nhưng luôn đòi hỏi chúng tôi phải tranh luận, phản biện và đề xuất những giải pháp đột phá, sáng tạo để thực hiện mục tiêu. Những cuộc làm việc này có khi kéo dài hai, ba ngày, nhưng cứ đúng 11g30 trưa và 5g chiều thì chú ngừng ngay, ra sân đạp xe đạp, chơi thể thao, còn chúng tôi thì tự do bơi lội, xem phim, ăn cơm.</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267237" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr></tbody></table>Một hình ảnh nữa khó quên đối với giới trẻ Sài Gòn là những lần chú Sáu Dân xuất hiện, nói chuyện với thanh thiếu niên với số lượng hàng chục ngàn người ở công viên em Đàn hoặc sân dinh Thống Nhất. Lớp lớp thanh niên đi như trẩy hội, chịu ngồi trật tự hai, ba giờ trở lên để lắng nghe và hò reo, vỗ tay hưởng ứng những ý tưởng gợi mở sáng tạo, những phát động ra quân phong trào thanh niên lao động tình nguyện, phong trào thanh niên xung phong. <p class="pBody">Là một nhà lãnh đạo Đảng nhưng chú Sáu Dân đã nói với thanh niên, đến với thanh niên với phong cách một thủ lĩnh thanh niên giàu bản lĩnh chính trị, năng động, sáng tạo, đột phá, không thúc thủ trước khó khăn.</p> <p class="pInterTitle">Chiêu hiền đãi sĩ</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267238" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="150" border="1" height="200" hspace="0" /></td></tr></tbody></table>Tôi đã được dịp làm việc nhiều ngày với chú Sáu Dân khi cùng là đại biểu Quốc hội khóa IV (1976-1981). Quốc hội khóa này qui tụ nhiều nhân sĩ - trí thức miền Nam, những vị đã ít nhiều đóng góp vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. <p class="pBody">Một hôm, trong kỳ họp khai mạc Quốc hội thống nhất cả nước đầu tiên này, chú gọi tôi và anh Huỳnh Tấn Mẫm lại dặn dò: "Các cậu hay gần gũi, giao tiếp với các anh, chị trí thức Sài Gòn trong Quốc hội, xem thử với tiền công tác phí Quốc hội cấp cho đại biểu có đủ xài hay không, báo lại cho chú biết". Sáng hôm sau, ở quán cà phê trong sân hội trường Ba Đình, Hà Nội, chúng tôi ngồi uống nước với một số vị như GS Lý Chánh Trung, bà luật gia Ngô Bá Thành. Các vị cho biết tiền sinh hoạt phí Quốc hội hằng tháng chỉ đủ uống cà phê, điểm tâm (khoảng vài chục đồng, tiền mới đổi sau 1975). Sau khi nghe chúng tôi báo cáo lại, chú Sáu đưa chúng tôi vài phong thư - mỗi cái đựng khoảng 200 đồng - nhờ trao đến các vị đại biểu trí thức trên, với lời nhắn: "Chú Sáu Dân gửi chút ít để các vị uống cà phê”.</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267239" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr></tbody></table> <p class="pBody">Một chuyện khác mà tôi biết về sự quan tâm, trân trọng của chú Sáu Dân đối với trí thức - văn nghệ sĩ là chuyện liên quan nhà văn Sơn Nam, xảy ra khoảng 1977-1979. Do giao du thân mật với nhà văn Sơn Nam, một hôm ông hỏi tôi một cách thân mật: "Nuôi, mày gần gũi ông Sáu Dân, em nhờ mày một chuyện. Thời kháng chiến 1945, em có cùng tham gia Ủy ban hành chánh kháng chiến tỉnh Rạch Giá, do ông Sáu làm chủ tịch. Bây giờ em đang gặp khó khăn là cái nhà nhỏ em ở đang nóc dột, cột xiêu, không có tiền sửa. Mà em đâu có gặp ổng xin được, vậy nhờ mày nói giùm!". </p> <p class="pBody">Vài bữa sau, tôi đến nhà chú Sáu thăm, kể chuyện nhà văn Sơn Nam, hỏi chú Sáu có nhớ ông Sơn Nam cùng hoạt động kháng chiến với chú ở Rạch Giá không, chú Sáu nói: "Nhớ chứ!". Nhưng khi tôi nói đến chuyện ông Sơn Nam nhờ giúp sửa nhà thì chú Sáu la tôi: "Công việc thành phố bề bộn, chuyện gì ở cơ sở giải quyết được thì chủ động giải quyết, chứ dồn hết lên chú thì sao chịu nổi!". Tôi gãi đầu, ấp úng: "Cháu cũng biết vậy, nhưng chuyện giúp sửa nhà, cần tiền. Mà nghèo rớt mồng tơi như cháu thì sao giúp được". "Thôi được rồi! Để chú bàn với Văn phòng Thành ủy tính. Ghi cho chú địa chỉ nhà ông Sơn Nam đi".</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267242" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr></tbody></table>Tôi thở phào ra về, báo tin cho ông Sơn Nam mừng. Một tháng sau, ông Sơn Nam gặp tôi khoe: "Ê Nuôi, ông Sáu ổng cho quân xuống sửa nhà em ngon lành rồi! Ngày hôm kia ổng còn cho xe hơi tới đón em cùng ổng ra nhà hát lớn coi cải lương. Rồi trên đường về nhà còn tặng em 500 đồng xài chơi. Ông Sáu đối xử với em quá nghĩa tình. Mày thấy hôn!". Nghe ông Sơn Nam kể mà tôi ngẩn người. Không ngờ chú Sáu tuy ban đầu la tôi, nhưng lại tận tình với đồng đội cũ đến vậy. <p class="pBody">Chú Sáu Dân - con người hào kiệt - là như thế.</p> <p class="pAuthor">LÊ VĂN NUÔI</p> <p class="pInterTitle">"Ông sẽ được tất cả mọi người nhớ đến!" </p> <p class="pBody"> </p><table class="tLegend" style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267219" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr> <tr> <td>Nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt và Bộ trưởng cố vấn Lý Quang Diệu. Ảnh: M.Đ.</td></tr></tbody></table>Sự ra đi của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt đã được hầu hết các hãng thông tấn và tờ báo lớn trên thế giới đưa tin. Báo chí thế giới đã gọi nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt là "một nhà cải cách", là "kiến trúc sư của công cuộc cải cách định hướng thị trường ở VN" vào cuối thập niên 1980 và trong thập niên 1990. <p class="pBody">*&nbsp;Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon đã bày tỏ nỗi buồn sâu sắc khi nghe tin về sự ra đi của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt. Trong điện chia buồn gửi đến gia đình ông Võ Văn Kiệt, nhân dân và Chính phủ VN, ông Ban Ki Moon viết: "Là một lực lượng quan trọng đằng sau sự cải cách kinh tế của VN từ cuối thập niên 1980, ông Võ Văn Kiệt đã mở đường cho sự chuyển đổi đất nước từ nghèo đói sang một thập niên phát triển kinh tế ấn tượng".</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" bordercolordark="#456ae1" bordercolorlight="#4792d9" width="200" align="right" border="0" bordercolor="#ecf2fe" cellpadding="5" cellspacing="5"> <tbody> <tr> <td valign="center" bgcolor="#cfe6f9"> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="center" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267240" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr></tbody></table> <p class="pBody">Được tin anh Võ Văn Kiệt đột ngột từ trần, tôi vô cùng xúc động.</p> <p class="pBody">Anh Võ Văn Kiệt là một người cộng sản kiên cường, trung trực, một nhà lãnh đạo nhà nước xuất sắc, sâu sát thực tiễn, năng động sáng tạo, có uy tín cao. Anh đã có nhiều công lao trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước.</p> <p class="pBody" align="right"><strong><em>Trích thư chia buồn của đại tướng Võ Nguyên Giáp)</em></strong></p></td></tr></tbody></table>*&nbsp;AFP ghi nhận: "Nguyên thủ tướng còn được nhớ đến vì những nỗ lực bình thường hóa quan hệ VN với thế giới. Ông xây dựng quan hệ gần gũi với các nước châu Á. Trong thời gian ông làm thủ tướng, Mỹ đã dỡ bỏ lệnh cấm vận VN và hai nước cuối cùng đã bình thường hóa quan hệ năm 1995. Cũng trong năm này VN gia nhập Hiệp hội Các nước Đông Nam Á". <p class="pBody">* Thông cáo đăng trên website của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 11-6 viết: "Sự lãnh đạo của ông Võ Văn Kiệt đã cải thiện cuộc sống của hàng chục triệu người VN. Những nỗ lực của ông đã giúp mở đường cho bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và VN".</p> <p class="pBody">*&nbsp;Trong điện chia buồn gửi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long mô tả nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt là một người bạn lâu năm của Singapore, đã giúp đặt nền tảng cho mối quan hệ khăng khít giữa hai nước. "Dưới sự lãnh đạo của ông, VN đã mở cửa với thế giới, từng bước tự do hóa thương mại và đầu tư, tạo ra những tiến bộ vượt bậc". </p> <p class="pBody">Trong điện chia buồn gửi bà quả phụ của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt, Bộ trưởng cố vấn Lý Quang Diệu nói ông Kiệt đã đem lại tầm nhìn và sự lãnh đạo trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng của VN vào thập niên 1990. "Tôi đã biết ông Kiệt từ năm 1991. Tôi vẫn nhớ cuộc nói chuyện cuối cùng của chúng tôi ở TP.HCM khi tôi và vợ đến thăm VN vào tháng 1-2007. Ông Kiệt sẽ được tất cả mọi người nhớ đến!".&nbsp;</p> <p class="pAuthor">T.TRÚC tổng hợp</p> <p class="pInterTitle">Một lời đưa tiễn</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" bordercolordark="#456ae1" bordercolorlight="#4792d9" width="200" align="right" border="0" bordercolor="#ecf2fe" cellpadding="5" cellspacing="5"> <tbody> <tr> <td valign="center" bgcolor="#cfe6f9"> <p class="pInterTitle">Tổ chức quốc tang</p> <p class="pBody">Tang lễ đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức trọng thể theo nghi thức quốc tang.</p> <p class="pBody">Linh cữu đồng chí Võ Văn Kiệt quàn tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM.</p> <p class="pBody">Lễ viếng đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM, bắt đầu từ 8 giờ ngày 14-6-2008 đến 8g30 ngày 15-6-2008.</p> <p class="pBody">Lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức tại hội trường Thống Nhất, TP.HCM, bắt đầu từ 9 giờ ngày 15-6-2008.</p> <p class="pBody">Lễ an táng đồng chí Võ Văn Kiệt được tổ chức cùng ngày tại nghĩa trang TP.HCM.</p> <p class="pBody">Đài truyền hình VN và Đài Tiếng nói VN sẽ tường thuật trực tiếp lễ truy điệu và lễ an táng đồng chí Võ Văn Kiệt tại TP.HCM.</p> <p class="pBody">Cùng thời gian tổ chức lễ viếng và lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt tại TP.HCM sẽ tổ chức lễ viếng, lễ truy điệu đồng chí Võ Văn Kiệt tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (số 11 Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội) và tại trụ sở Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long.</p> <p class="pBody">Trong hai ngày quốc tang (14 và 15-6-2008), các công sở, các nơi công cộng treo cờ rủ và ngừng các hoạt động vui chơi giải trí.</p></td></tr></tbody></table> <p class="pBody">Có những con người, không nhiều, dù không còn giữ cương vị gì chính thức trong xã hội nữa, nhưng khi mất đi thì bỗng để lại một khoảng trống mênh mông, mỗi sáng thức dậy, sực nhớ, ta bỗng thấy thiếu cái gì đó. Còn có ông, để ta lắng chờ một tiếng nói, dõi theo một nụ cười vui, một cái cau mày trầm tư, hay một ánh mắt lo âu, bồn chồn, sốt ruột. Không phải để làm theo ông, mà để tự mình sẽ suy nghĩ và chọn lựa. </p> <p class="pBody">Bởi ta biết, ta tin những mừng vui và âu lo của ông không chỉ sâu sắc, mà trước hết đều là vì những điều đáng vui và đáng lo nhất ở đời. Những điều đã là dân của một đất nước, một người sống ở đời thì đều phải suy nghĩ và ưu tư. Ông Võ Văn Kiệt, anh Sáu Dân như những người quen và thân ông thường gọi, là một con người như thế. Mới hôm qua đó, vừa mới hôm qua còn nghe thấy tiếng nói ấm áp vừa điềm đạm vừa thống thiết và chân tình, giản dị mà ta biết chắt ra tự đáy lòng của ông, còn nhìn thấy mái tóc bạc phau vừa gần gũi vừa hiền triết của ông, còn đón được ánh mắt ông vừa tràn đầy tin tưởng và hi vọng vừa đau đáu vì bất lực trước những oái oăm của cuộc thế... </p> <p class="pBody">Vừa mới đó, vậy mà bây giờ đã là khoảng trống không, là cõi hư vô, vô lý, phi lý đến không thể nào tin được, không thể nào ta muốn tin...</p> <p class="pBody">Trong cuộc đời, tôi đã gặp được không nhiều con người như vậy. Dù không được học nhiều trên ghế nhà trường, chẳng có bằng cấp gì hết, cũng chẳng phải vì ông đã từng được nhận lãnh một chức vụ rất cao, nhưng mà vậy đó, hẳn ai cũng nhìn ông, cũng biết ông là một nhà trí thức hàng đầu của đất nước, có đầy đủ phẩm cách của người trí thức, biết quyết liệt và biết hoài nghi, dám quyết đoán mà cũng dám tự mình nhìn lại và từ bỏ khi cần thiết những điều đối với mọi người và đối với chính mình hôm qua còn được đinh ninh là đúng. Dám kiên định đến cùng trong bão táp mà cũng dám tự nhìn lại và thay đổi ngay khi đã ở trên đỉnh cao của quyền lực.</p> <p class="pBody">Một trong những điều lạ tưởng chừng rất nhỏ nhoi ở ông là ông chơi thân với rất nhiều văn nghệ sĩ, gần gũi, giản dị, "la cà” với anh em, thương yêu và tôn trọng. Tôi thường nghĩ ông lắng nghe gì ở họ? Có lẽ ông hiểu điều này: những anh chàng trông chừng rất tài tử và lơ mơ ấy, vậy mà bằng một điều gì đó như là bản năng, lại có thể là những cái ăngten rất nhạy biết rung lên vì mỗi biến động còn rất nhỏ, rất sâu, còn mơ hồ lắm của đời sống. </p> <p class="pBody">Mà ông thì luôn tha thiết muốn nghe được chính cái đời sống ấy, từng chuyển động còn ẩn giấu, li ti của nó, để cắt nghĩa và tận dụng nó cho con người. Vậy đó, cho nên ông là một nhà văn hóa, ông hiểu văn hóa trong nghĩa rộng và sâu nhất của nó.</p> <p class="pBody">Chính vì tất cả những điều đó mà hôm nay ông ra đi, quá ư đột ngột đến khiến ta bàng hoàng, hầu như chẳng kịp nói với chúng ta là những người luôn khiến ông bận tâm lo lắng ưu tư hằng ngày một lời chia tay. Nhưng ông vẫn để lại cho tất cả chúng ta, cho đất nước này rất nhiều, về lẽ đời, về tình người, về tự tình dân tộc, về lòng khoan dung, về lẽ công bằng dài lâu của lịch sử, và về sự trong sáng nữa, nhất là sự trong sáng trong tâm hồn, không chỉ để cho từng con người được an bình, mà còn cho đất nước này đỡ đau trên những bước đường nhọc nhằn của cuộc đi tới. </p> <p class="pBody">Phần ông, tôi chắc rất nhiều người hẳn biết rằng ông ra đi mà còn đau lắm, còn lo lắm cho mỗi chúng ta. Vậy nên hẳn mỗi chúng ta sẽ cố gắng sống và hành xử sao cho xứng với nỗi đau lớn ông còn trằn trọc mang theo. Sao cho cuộc sống, như ông hằng mong suốt đời, ngày mỗi trong lành hơn. Xã hội và con người thanh thản, bình yên hơn.</p> <p class="pAuthor">NGUYÊN NGỌC</p> <p class="pAuthor"> </p> <p class="pInterTitle">Tóm tắt tiểu sử nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt</p> <p class="pBody"> </p><table style="border-collapse: separate;" width="40" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody> <tr> <td><img src="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=267241" hyperlink="" onclick="return showImage(this.src)" class="lImage" width="200" border="1" height="150" hspace="0" /></td></tr></tbody></table>Đồng chí Võ Văn Kiệt, tên khai sinh là Phan Văn Hòa, bí danh: Sáu Dân. <p class="pBody">Sinh ngày 23-11-1922, tại xã Trung Hiệp, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. </p> <p class="pBody">Năm 1938, đồng chí tham gia hoạt động trong phong trào Thanh niên phản đế. Tháng 11-1939, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương, làm bí thư chi bộ, huyện ủy viên và tham gia cuộc khởi nghĩa Nam kỳ ở huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. </p> <p class="pBody">Từ năm 1941-1945, đồng chí hoạt động cách mạng ở Rạch Giá, tham gia tỉnh ủy lâm thời và tham gia khởi nghĩa cướp chính quyền ở tỉnh Rạch Giá.</p> <p class="pBody">Sau tổng khởi nghĩa tháng 8-1945, khi thực dân Pháp tái chiếm Nam bộ, đồng chí làm ủy viên chính trị dân quân cách mạng liên tỉnh Tây Nam bộ. </p> <p class="pBody">Năm 1950, đồng chí được điều về tỉnh Bạc Liêu làm phó bí thư rồi bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu.</p> <p class="pBody">Năm 1955, đồng chí được bầu làm ủy viên Xứ ủy Nam bộ, phó bí thư liên Tỉnh ủy Hậu Giang.</p> <p class="pBody">Năm 1959, đồng chí được điều về khu Sài Gòn - Gia Định làm bí thư Khu ủy T.4 (Sài Gòn - Gia Định) cho đến cuối năm 1970.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (năm 1960), đồng chí được bầu làm ủy viên dự khuyết Ban chấp hành Trung ương Đảng. Là ủy viên Trung ương Cục miền Nam, đồng chí tiếp tục làm bí thư Khu ủy T.4 (Sài Gòn - Gia Định), rồi bí thư Khu ủy khu 9 (khu Tây Nam bộ).</p> <p class="pBody">Năm 1972, đồng chí được bầu làm ủy viên chính thức Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa III.</p> <p class="pBody">Từ năm 1973-1975 đồng chí được điều về công tác ở Trung ương Cục và là ủy viên thường vụ Trung ương Cục miền Nam. Trong thời gian chuẩn bị giải phóng Sài Gòn, đồng chí được Trung ương Cục phân công làm bí thư đảng ủy đặc biệt trong Ủy ban Quân quản thành phố Sài Gòn.</p> <p class="pBody">Năm 1976, đồng chí làm phó bí thư Thành ủy, chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM. Đồng chí được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa VI.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (năm 1976), đồng chí được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị và được phân công làm bí thư Thành ủy TP.HCM.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (tháng 3-1982), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (tháng 12-1986), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị. Tháng 2-1987, đồng chí được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa VIII và được Quốc hội phê chuẩn giữ chức chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch nhà nước, phó chủ tịch thường trực rồi phó chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6-1991), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị. Tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa VIII, đồng chí được Quốc hội phê chuẩn giữ chức phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Sau đó tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa VIII (tháng 8-1991), đồng chí được Quốc hội bầu giữ chức chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN.</p> <p class="pBody">Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng (tháng 6-1996), đồng chí tiếp tục được bầu lại vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, được Ban chấp hành Trung ương Đảng bầu làm ủy viên Bộ Chính trị và được cử làm ủy viên thường vụ Bộ Chính trị.</p> <p class="pBody">Tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa IX (1992-1997), đồng chí được Quốc hội bầu làm Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN, phó chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và an ninh.</p> <p class="pBody">Từ tháng 12-1997 đến tháng 4-2001, đồng chí được Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII cử làm cố vấn Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản VN.</p> <p class="pBody">Đồng chí là đại biểu Quốc hội các khóa VI, VIII, IX.</p> <p class="pBody">Do có công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đồng chí đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, nhiều huân chương, huy chương cao quí khác và huy hiệu 60 năm tuổi Đảng. </p> <p style="text-align: right;" class="pAuthor">TTXVN</p>

                                    vô cùng thương tiết về người.

từ đây nơi mảnh đất thân yêu  của huyện vũng Liêm,tỉnh Vỉnh Long nói riêng và toàn dân nước việt nam đã không còn thấy bóng người nữa ,nhưng tấm lòng người cống hiến cho toàn dân nó sẽ còn mãi mãi.

                        

Trần gian đã vắng người rồi 
Từ đây phố thị ngậm ngùi khóc than  
 Ta Mọi Nhỏ dạ vấn vương 
Giai nhân tuyệt sắc đẫm sương nấm mồ  
Người đi về cõi hư vô 
Bể dâu tan tác lững lờ mây trôi  
Người đi mây gió bồi hồi 
Thi ca nước Việt thôi rồi còn đâu 
Ngậm ngùi tấc dạ quặn đau 
MƯA NGUỔN rớt hột ngàn sau chảy hoài 
Nhẹ nhàng giã biệt trần ai 
Cúi đầu lặng tiễn lai rai khóc thầm 

   Tế Điên.

Hiện tượng Võ Văn Kiệt

Sài Gòn ngày hôm ấy mưa dầm, như nỗi thảng thốt của nhiều người dân, vốn đã quen đón chào ông suốt mấy mươi năm nay trong hình ảnh nụ cười tươi mới hy vọng.
 >> Báo chí thế giới ca ngợi nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt
 >> Nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt từ trần

Trong truyền thống văn hoá chính trị Việt Nam, nhiều lớp cán bộ, nhất là thế hệ cán bộ, thanh niên trưởng thành trong cuộc chuyển giao vĩ đại của một đất nước từ chiến tranh sang hoà bình, từ bao cấp sang đổi mới, gọi ông trìu mến: chú Sáu, chú Sáu Dân. Còn người dân trong cả nước gọi ông đơn giản hơn, nhưng bằng thái độ tôn xưng: Ông Kiệt. Cách xưng gọi ấy cũng nói lên một phần tình cảm của phần đông dân chúng và cán bộ đối với vị cựu Thủ tướng nổi tiếng không chỉ trong nước này.

 

Quả thật, hiếm có nhà lãnh đạo nào ở lâu trong niềm tin của người dân trên mỗi vị trí công tác của mình như ông.

 

Từ ông bí thư khu uỷ trong chiến tranh, ông “chủ tịch gạo” thời bao cấp, ông bí thư “bung ra”, đến ông Thủ tướng điện, ông Thủ tướng miệng nói tay làm. Cả khi ông đã về hưu, người ta vẫn chờ đợi ông xuất hiện cùng những bài viết kiến giải, phản biện, tâm huyết, sâu sắc về nhiều vấn đề nóng bỏng, gai góc. Ở vị trí nào ông cũng được ghi nhận như là một con người hành động, chân thành, quyết liệt. Hơn thế, con người hành động ấy còn như hình mẫu của ý chí tiến công, đột phá.

 

Cũng hiếm có nhà lãnh đạo đương đại nào như ông, cuộc đời cách mạng dài hơn 60 năm luôn được tham dự vào hầu hết những bước ngoặt lịch sử của đất nước, được trải nghiệm, học hỏi với nhân vật kiệt xuất của dân tộc.

 

Ông vào Đảng do chính bí thư Xứ uỷ Tạ Uyên kết nạp, trực tiếp tham gia Nam Kỳ khởi nghĩa. Ông tham gia chỉ đạo cướp chính quyền ở Rạch Giá thời Cách mạng Tháng Tám, rồi kháng chiến chống Pháp tại khu vực Tây Nam bộ, hết Rạch Giá rồi Bạc Liêu. Ông là một đại biểu trẻ của Nam bộ vượt Trường Sơn ra chiến khu Việt Bắc tham gia Đại hội II của Đảng, được gặp Bác Hồ và nhiều nhà lãnh đạo nổi tiếng của Đảng.

 

Những năm cuối thập kỷ 50, khi nhà lãnh đạo cách mạng miền Nam Lê Duẩn được rút về Trung ương, chính ông Lê Duẩn là người chọn ông để điều động từ miền Tây về làm bí thư thành uỷ Sài Gòn - Chợ Lớn. Và ông đã ở đó, đối chọi với đầu não của chính quyền Mỹ và Sài Gòn suốt 12 năm.

 

Chiến dịch Mậu Thân năm 1968, đích thân ông phụ trách bộ chỉ huy tiền phương nam Sài Gòn. Rồi ông trở lại chiến trường miền Tây Nam bộ, chỉ đạo cuộc kháng chiến đánh bại âm mưu phá hoại hiệp định Paris. Sau đó, ông được điều động về đầu não của cuộc kháng chiến thống nhất đất nước ở miền Nam, trực tiếp xây dựng kế hoạch tiếp quản Sài Gòn.

 

Hoà bình lập lại, ông là Chủ tịch Uỷ ban nhân dân TPHCM rồi Bí thư Thành uỷ TPHCM, đối mặt trực tiếp với những khó khăn sau chiến tranh và cả những sai lầm trong đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội thời đó. Đổi Mới, ông là một trong những tác giả, từ là nhà lãnh đạo địa phương “cởi trói”, “bung ra”, đến người điều hành Chính phủ, đã cùng tập thể lãnh đạo cao nhất đưa đất nước thoát ra khỏi khủng hoảng kinh tế xã hội, bình thường hoá quan hệ với các nước, hội nhập ASEAN, mở ra tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng, định hướng con đường đi lên công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

 

Ngay cả khi về hưu, ông được biết đến không chỉ với vai trò của một trong những kiến trúc sư chủ chốt của đổi mới và hiện đại hoá ở Việt Nam mà còn là một lãnh đạo lão thành có uy tín, có sức thuyết phục trong khu vực và trên trường quốc tế.

 

Hơn 30 năm là một nhà lãnh đạo trực tiếp điều hành kinh tế xã hội của TPHCM và cả nước, tên tuổi ông gắn liền với những công trình có ý nghĩa then chốt đối với công cuộc phát triển khắp đất nước. Mà hầu như công trình nào cũng mang dấu ấn tính cách của ông, đột phá quyết liệt.

 

Sau hoà bình lập lại, TPHCM và miền Nam mới vừa “bung ra” sản xuất đã gặp tình cảnh thiếu điện trầm trọng. Có người nghe ông quyết định xây dựng nhà máy thuỷ điện Trị An, nói ông biết gì về thuỷ điện mà làm. Ông đi hỏi và nghe giới chuyên môn về thuỷ điện. Thiếu nguồn lực, ông huy động tổng lực đóng góp của nhân dân thành phố và bà con đồng bằng. Thuỷ điện Trị An lúc đó, vì vậy, là một công trình kỷ lục về thời gian thi công, cứu nguy cho công nghiệp thành phố, góp phần điện khí hoá nhiều khu vực nông thôn Nam bộ.

 

Cũng với cách quyết liệt như vậy, ông đã chỉ đạo để trong nước xây dựng công trình đường điện 500KV, một công trình mà cả khi đã khởi công, hãy còn rất nhiều ý kiến không tin tưởng vào năng lực của đội ngũ kỹ thuật, cũng như khả năng huy động tài lực trong nước.

 

Không phải ngẫu nhiên mà có nhà báo gọi ông là ông Thủ tướng điện. Những công trình điện năng lớn như Thác Mơ, Yaly, Hàm Thuận - Đa Mi, Sông Hinh, Phú Mỹ, Cà Mau… đều có dấu chân khai mở và đốc thúc trực tiếp của ông. Theo cách đó ông cũng lại là ông Thủ tướng cầu đường với hàng loạt công trình xa lộ Bắc Thăng Long - Nội Bài, đường cao tốc Láng - Hoà Lạc, cầu Mỹ Thuận, đường Trường Sơn công nghiệp hoá… Cũng vậy, đích thân ông là người cùng các nhà khoa học đi tìm “cửa sổ” thoát nghèo cho miền Trung với các dự án lớn: cảng Dung Quất, khu công nghiệp lọc hoá dầu Dung Quất.

 

Đồng bằng sông Cửu Long ngập lũ, ông đưa ra phương hướng tổ chức sống chung với lũ. TPHCM sau chiến tranh bị bom đạn huỷ diệt màu xanh, ông là người khởi xướng khôi phục lại rừng Cần Giờ, Củ Chi. Tên tuổi ông cũng gắn liền với nhiều chiến lược phủ xanh đất trống đồi trọc, bảo đảm an ninh lương thực ngay khi nước ta đã thành một quốc gia xuất khẩu gạo…

 

Ông nổi tiếng ở khả năng tổ chức hành động trong việc trả lại đê cho Hà Nội, khi mà trên con đê hàng ngàn đời chống lũ cho thủ đô đã bị xây dựng, xâm chiếm trái phép nặng nề. Trong một cái tết âm lịch, ông tổ chức cho toàn xã hội dẹp bỏ tập quán đốt pháo đã có từ ngàn đời vì yêu cầu văn minh, an toàn của xã hội hiện đại.

 

Từ hơn 25 năm trước, cố nhà báo nổi tiếng Thép Mới đã từng nói về ông như một hiện tượng. Tự bản thân cuộc đời ông đã là một hiện tượng không khỏi làm cho người ta thấy kỳ lạ.

 

Trước khi trở thành nhà cách mạng chuyên nghiệp, như sau này ông tâm sự, ông chỉ thực sự muốn tìm một nghề tự do như hớt tóc, lơ xe, để thoát khỏi tình cảnh mà ông gọi là cá chậu, chim lồng, cột chặt đời mình trong tình cảnh làm thuê, làm mướn, bó hẹp trong thửa ruộng, vuông nhà.

 

Cách mạng đến với ông là một chân trời tự do mới mẻ, rộng mở để cậu thiếu niên ở đợ, nhà nghèo, ít học có thể theo đuổi suốt đời và trở thành nổi một vị Thủ tướng giàu bản lĩnh, nhiều đột phá. Ý chí vươn tới tự do, tiến bộ là một năng lượng của cuộc đời ông, cũng là năng lượng chung của dân tộc, từ hết cuộc Cách mạng mùa Thu, đến cuộc kháng chiến trường kỳ, rồi công cuộc đổi mới, hội nhập.

 

Hiện tượng Võ Văn Kiệt có thể nói đã nảy nở và được nuôi dưỡng bằng chính khát khao cháy bỏng đó.

 

Theo Tâm Chánh

Sài Gòn tiếp th

Cả nước tiếc thương chú Sáu Dân

Đông đảo bà con đến viếng chú Sáu Dân - Ảnh: T.T.D.

TT - Từ 8g hôm nay (14-6), bắt đầu lễ viếng nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt tại Hội trường Thống Nhất, TP.HCM. Cả ngày 13-6, đông đảo người dân đã đội mưa đến viếng chú Sáu Dân tại Bệnh viện Thống Nhất và Hội trường Thống Nhất trong tràn đầy tiếc thương.

>> Không ai chọn cửa mà sinh ra!
>> Một lời đưa tiễn
>> Chú Sáu Dân đã ra đi
>> Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt từ trần
>> Trái tim Võ Văn Kiệt vẫn đập mạnh trong mạch sống dân tộc!
>> Ký ức về Võ Văn Kiệt 
>> Giã biệt người đội viên danh dự của tuổi trẻ
>> Lễ tang nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt bắt đầu
>> Cả nước tiếc thương chú Sáu Dân

16 giờ ngày 13-6, trời Sài Gòn đột ngột đổ mưa tầm tã. Dòng người đổ về hội trường Thống Nhất viếng linh cữu nguyên Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt - chú Sáu Dân - dài dằng dặc trong mưa. Chú Sáu được đưa về đây lúc 10g30 từ Bệnh viện Thống Nhất.

Đại sảnh hội trường Thống Nhất như ấm cúng hơn khi hàng trăm người về viếng chú Sáu Dân chiều nay là bà con thân bằng quyến thuộc, bạn bè thân hữu; những đồng sự, cộng sự của chú qua các thời kỳ... Ai cũng đau buồn, ai cũng tiếc thương và ai cũng chào nhau bằng câu chia sẻ: "Chú ra đi đột ngột quá, đau quá, tiếc quá!". Những cái nắm tay nhau rất chặt làm chúng tôi nhớ cái nắm tay của chú Sáu Dân mỗi khi gặp chú.

Tràn ngập tiếc thương

Gia đình nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt và đội quân danh dự làm lễ di quan từ Bệnh viện Thống Nhất về Hội trường Thống Nhất ngày 13-6 - Ảnh: T.T.D.

Dòng người lặng lẽ và thành kính vào viếng chú. Chú nằm đó, giữa hội trường, ấm cúng trong chiếc quan tài giản dị. Nét mặt thanh thản vẫn thần thái như đang ngủ giấc ngủ sâu. Khói nhang dìu dặt trong tiếng nhạc cử bài Hồn tử sĩ trầm hùng. Bà Phan Lương Cầm - vợ chú - và các con, cháu đứng một bên, chắp tay bái tạ từng người khách một, cảm ơn từng người viếng ông. Mấy ngày nay bà thiếu ngủ, từ khi ông được đưa về từ Singapore trưa 11-6 và lưu giữ tại nhà vĩnh biệt ở Bệnh viện Thống Nhất.

Không có nhiều nước mắt, chỉ tràn ngập sự tiếc thương. Chưa kịp vào khuôn viên dinh Thống Nhất, trên lề đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, đạo diễn Lê Văn Duy ray rứt: "Anh Sáu đi khi bộ phim tài liệu chúng tôi làm về anh vẫn còn dang dở, mới làm được ba tập phim. Tập đầu giới thiệu thời gian anh ở TP.HCM. Tập hai nói về tình cảm của anh đối với đồng bào Hà Nội và Tây Bắc. Tập ba về miền Tây - quê hương anh. Tập bốn dự định sẽ thực hiện những thành công lớn mang dấu ấn trong từng giai đoạn của anh. Nhưng, không còn kịp nữa...".

Ông Duy nói: "Anh Sáu hay mời anh em đến nhà dùng cơm, động viên, gợi ý cho anh em nghệ sĩ sáng tác. Ít ai biết bài hát được nhiều người yêu thích Em còn nhớ hay em đã quên của Trịnh Công Sơn do anh Sáu gợi ý sáng tác để kêu gọi trí thức ở lại vì thời ấy có nhiều trí thức bỏ TP ra đi".

Trước đó vào buổi sáng, ở Bệnh viện Thống Nhất, nhiều người đã đến viếng khi khâm liệm chú. Ông Năm Nghị (Phạm Chánh Trực, nguyên phó chủ tịch UBND TP.HCM) bồi hồi: "Cuộc đời chú Sáu Dân là cuộc đời lo cho dân, cho nước. Ông làm được nhiều việc vì việc nào ông làm cũng với một động lực duy nhất: cho dân, cho nước".

Đông đảo bà con viếng nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt trong niềm xúc động - Ảnh: T.T.D

Ông Năm Nghị tự hào là người được làm việc với chú Sáu từ năm 1963, khi chú là bí thư Khu ủy Sài Gòn - Gia Định, còn ông Năm Nghị trong cánh Ban cán sự sinh viên học sinh đấu tranh. Ông Năm Nghị nói rất nhiều thanh niên thế hệ ông và sau này đã sống có sự tác động rất mạnh mẽ của một người mang tên Võ Văn Kiệt.

Trong tâm tưởng bà con

Buổi sáng, khi chú còn nằm ở Bệnh viện Thống Nhất, bên ngoài sân chúng tôi gặp một đoàn những ông bà cụ hom hem, chân run, lưng còng, người áo bà ba trắng, người áo sơmi đen còn nguyên những nếp gấp vuốt cứng. Các ông bà dắt nhau qua những lối đi quanh co, tay nắm chặt và gọi nhau í ới "Coi chừng lạc!". Đến dãy ghế đá, mọi người mới buông tay nhau ra, ngồi xuống thở dốc và rút khăn tay chấm nước mắt.

Hỏi mới biết đây là em họ gọi chú Sáu Dân bằng anh, cháu gọi ông Sáu Dân bằng chú, cháu gọi bằng ông... Người thì được xe đón từ Vũng Liêm lên chiều qua, người thì đón xe đò từ 1g sáng. Mọi người lau nước mắt rồi bảo nhau: "Thấy ông Sáu vẫn hồng hào lắm, thương quá”.

Gia đình nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt và đội quân danh dự làm lễ di quan từ Bệnh viện Thống Nhất về Hội trường Thống Nhất ngày 13-6 - Ảnh: T.T.D.

Ông Hai Biểu, 83 tuổi, kể: "Ông Sáu là chú Út tui đó, ba tui thứ ba, ổng thứ chín nên tui với ổng thành ra suýt soát tuổi. Vậy chớ ổng làm lớn, còn tui thì làm ruộng đó giờ, vì ổng giỏi. Một họ có được một người vậy là mừng rồi". Bà Ba (em họ ông Sáu) thở dài: "Mỗi lần ổng về Vũng Liêm là mỗi lần rộn ràng cả xóm. Vậy là...". Im lặng. Ngồi một hồi, ông Hai Biểu, bà Ba lại nắm tay mấy người con cháu: "Thôi, thấy ổng lần cuối là được rồi. Tụi bay đưa em ra bến xe, đón xe về".

Đoàn xe nghi thức nghiêm trang đưa nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt về dinh Thống Nhất. Mấy ông bà cụ với giọng nói và dáng điệu "rặt" Vũng Liêm lại dẫn nhau về sông Hậu, trả người thân yêu của mình cho đất nước, non sông...

Đ.Đ. - P.V. -  Y.T.

* Hãy đặt tên cho đại lộ đông - tây là đường Võ Văn Kiệt. Tôi nghĩ rằng với công lao cống hiến của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt dành cho TP.HCM, hãy đặt tên ông Võ Văn Kiệt cho con đường lớn của thành phố. Con đường này mang tên ông sẽ nhắc chúng ta luôn đổi mới, cải cách để đưa nước nhà đi lên". NGUYỄN HỒNG PHONG (phongnhster@...) * "Mới đây thôi còn thấy ông nói trên báo chí về việc mở rộng Hà Nội, xây dựng thành phố hai bên sông Hồng cần phải thận trọng... Vậy mà... Tôi nghĩ tuổi cao ai cũng có lúc về với đất, nhưng sự ra đi của ông khiến những người dân như tôi ai cũng thấy thương tiếc, bởi ông là một người lãnh đạo lo cho dân nhiều. Tôi vẫn còn nhớ những chính sách đổi mới ông cho thi hành khi còn là thủ tướng đã khiến những công nhân làm việc tại Nhà máy điện cơ Hà Nội lúc đó như tôi rất hồ hởi, tin tưởng vì đời sống và thu nhập của mình được nâng lên". Ông NGUYỄN TRÍ LÂN (50 Hàng Cót, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) * "Những người bạn quanh khu tôi sống ai cũng thấy bất ngờ, thương tiếc khi nghe tin ông mất. Bởi ông là một nhà lãnh đạo tài năng, có ơn với dân, có cống hiến không mệt mỏi với đất nước. Tôi vẫn thường xuyên theo dõi báo chí và nhận thấy mặc dù ông đã ở cái tuổi gần đất xa trời rồi mà vẫn không mệt mỏi trút những tâm huyết của mình với thời cuộc, với đất nước trên mặt báo. Người dân như chúng tôi quí trọng những đóng góp của ông cho đất nước. Đồng thời cũng mong muốn đất nước mình có nhiều nhà lãnh đạo tài năng, lo nhiều cho dân, nghĩ nhiều đến đất nước như ông". Ông NGUYỄN VĂN QUÝ (phường Hàng Than, quận Ba Đình, Hà Nội) * "Đến tận bây giờ tôi vẫn còn nhớ y nguyên hình ảnh nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt khi ông vừa bước chân xuống sân bay Pleiku để dự lễ khởi công xây dựng Nhà máy thủy điện Yaly. Với dáng vẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, tác phong giản dị mà gần gũi, ông đã để lại trong tôi một ấn tượng vô cùng sâu đậm về một vị lãnh đạo của đất nước thời kỳ đổi mới. Qua theo dõi báo chí tôi thấy ông hằng ngày vẫn song hành cùng đất nước trong mọi tình huống, vụ việc. Sự ra đi quá đột ngột của ông khiến nhiều người, trong đó có tôi, cảm thấy bị hụt hẫng". Ông NGUYỄN CHÁNH (81 Hải Phòng, Đà Nẵng) Ngồi hàng giờ trên xe máy trước hội trường Thống Nhất trưa 13-6, anh Trần Hữu Minh (nhà ở Hạnh Thông Tây, P.11, Q.Gò Vấp, TP.HCM) nói: "Thấy báo đăng sáng nay đưa linh cữu chú Sáu về quàn ở đây nên mình vội chạy ra để được nhìn chú Sáu lần cuối. Mình trước đây là thanh niên xung phong ở tổng đội 9, đóng quân ở cây số 96 La Ngà, Đồng Nai, xuất ngũ năm 1987 về nhà theo nghề quay phim, chụp ảnh. Mình ấn tượng về chú bởi chú rất tình cảm, sôi nổi, gần gũi với thanh niên, nhất là thanh niên xung phong thành phố. Mình muốn vào để viếng chú lần cuối nhưng đông người viếng quá, thôi đứng ngoài này tưởng nhớ chú cũng mãn nguyện rồi".  N.C.THÀNH Giã biệt người đội viên danh dự của Lực lượng TNXP TP.HCM TT - Xin cho tôi được gọi lại từ thân yêu đó để giã biệt chú Sáu Dân kính yêu của Lực lượng Thanh niên xung phong (TNXP). Vào những năm 1976-1977, khi Lực lượng TNXP mới được thành lập, trong đó có mảng hoạt động đưa vào giáo dục tập thể các thành phần tệ nạn xã hội, và nhiệm vụ khó khăn đó đã được chú Sáu Dân mạnh dạn giao cho Lực lượng TNXP non trẻ. Chú đã sáng lập ra ngôi trường mang tên Thanh niên xây dựng cuộc sống mới với bao ý tưởng, mong muốn tuổi trẻ TP.HCM sẽ luôn là những công dân tốt. Một ngày cuối tuần ở cánh rừng Xuyên Mộc, tôi cùng các TNXP ở Trường Thanh niên xây dựng cuộc sống mới thấy một chiếc xe Jeep lặng lẽ, không còi, không ồn ã từ từ tiến vào cổng trường. Bước xuống xe là chú Sáu Dân lập tức đến văn phòng doanh trại thăm hỏi, cùng chúng tôi dùng bữa cơm chiều đạm bạc của TNXP. Tối hôm đó, bên ánh đèn dầu tù mù được điểm thêm ánh sáng bằng lửa của cây rừng, chú Sáu Dân đã dạy chúng tôi biết bao điều. Những bài lý luận chính trị mà chú giảng dạy cho chúng tôi đã trở thành lối sống, niềm tin của biết bao TNXP chúng tôi. Đêm ấy, tôi đã lặng lẽ khóc vì xúc động. Những đội viên ở mái trường cũ của tôi năm xưa chắc hôm nay cũng như tôi đang khóc tiếc thương một người cách mạng chân chính. TRƯƠNG THỊ CẨM NHUNG (đội viên TNXP 30 năm trước)

.........................

Bài thơ "tổng kết cuộc đời"

TT - Ngày 20-8-1998, Thủ tướng Võ Văn Kiệt về An Giang và đã có chuyến thị sát các công trình thoát lũ ra biển Tây. Tháp tùng cùng Thủ tướng trong chuyến đi này, ông Nguyễn Minh Nhị (lúc đó đang là phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang) đã có dịp trò chuyện cùng Thủ tướng, nghe Thủ tướng tâm tình về chuyện dân sinh.

Cảm kích tấm lòng của người lãnh đạo, hai tuần sau, vào dịp nghỉ lễ 2-9, chỉ trong độ hai giờ, ông Bảy Nhị đã cho ra đời bài thơ Thủ tướng của nhân dân. Bài thơ sau đó đã đến tay Thủ tướng, do chính tác giả viết lời đề tặng trân trọng "Kính tặng chú Sáu Dân". Thủ tướng coi xong, gọi điện thoại cho tác giả, bảo: "Cậu tổng kết cuộc đời tôi rồi đó”.

Hôm nay, nghe tin nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt qua đời, ông Nguyễn Minh Nhị rưng rưng. Ông Nhị kể lại những kỷ niệm cũ: "Tại hội thảo về kênh Vĩnh Tế - Thoại Ngọc Hầu tổ chức ở Long Xuyên cách đây gần chục năm, trong lúc giải lao, ông Võ Văn Kiệt nói: "Các tỉnh phải quan tâm nghiên cứu khoa học về vùng đất và con người sở tại. Sắp tới cũng cần phải tổ chức hội thảo về chúa Nguyễn, triều Nguyễn để có cái nhìn thấu đáo, công bằng trong quá trình phát triển vùng đất phương Nam này. Chúng ta còn nợ tiền nhân nhiều quá!".

Lại nhớ có lần ông bảo với tôi về chuyện những nhân sĩ, trí thức thời Nam bộ kháng chiến: "Chúng ta đi theo cách mạng, nếu mất chỉ mất cái quần đùi, còn họ hi sinh cả sự nghiệp, công danh, điền sản, vinh hoa phú quí”. Ông là vậy, luôn có cái nhìn đa diện.

Ông Nhị nói ông Võ Văn Kiệt có công nhiều với ĐBSCL: "Ngoài hai chương trình lớn là khai thác Đồng Tháp Mười và tứ giác Long Xuyên là hàng loạt các chương trình nối tiếp như ngọt hóa bán đảo Cà Mau, chương trình 327, chương trình thoát lũ ra biển Tây, chương trình xây dựng cụm tuyến dân cư vượt lũ và nhà ở cho người nghèo ĐBSCL... Trong quá trình thực hiện những chương trình ấy đã phát sinh những khó khăn, buộc các địa phương phải "xé rào" để thu hút nguồn nhân lực, tài chính. Hỏi ý kiến, ông bảo: "Cái gì có lợi cho dân mà không vi phạm pháp luật thì các chú cứ làm". Nhờ đó mà ĐBSCL sớm trở thành vựa lúa của cả nước".

Giọng ông Nhị nghẹn ngào: "Một người bước vào tuổi cổ lai hi như ông Kiệt mà còn dành hết tâm trí cho dân, cho nước như thời gian qua, tôi nghĩ ông xứng đáng ở vào tầm người hiền và hiếm xưa nay".

Thủ tướng của nhân dân Kính tặng chú Sáu Dân Trên cao nhìn thấu những lều tranh Xem đồng biết hướng lũ thoát nhanh Tôn nền, dựng cọc nâng nhà ngập Gieo mùa vàng lúa, phủ đồi xanh. Ơi! Người Anh cả của quê hương Người lính già đi mọi nẻo đường Hỏi nhà nông được bao nhiêu đất? Hỏi trẻ em có được đến trường? Lo đong gạo bữa cả Hồ Thành Xây Trị An dẫn điện Hòa Bình Trằn trọc Mường Tè sao hết khổ? Dung Quất - miền Trung phải phất nhanh! Lặn lội suy tư vốn sở trường! Chống Tây, chống Mỹ chẳng chồn chân Phá vây giành đất miền khu 9 Nới rộng bang giao, mở thị trường. Lo cứ là lo bạc mái đầu Mà lòng nào có thấy yên đâu? Nên lòng dân nặng ơn non nước Tên anh đồng nghĩa chữ đồng bào. Vẫn là Thủ tướng của nhân dân! Vẫn là anh Sáu mọi gia đình Lồng lộng bóng soi miền sông nước Đời nặng ân tình, đất nặng chân. Long Xuyên, 9-1998 NGUYỄN MINH NHỊ

TẤN ĐỨC ghi

Nguyên chủ tịch nước Lê Đức Anh:

Anh Sáu Dân đã làm là làm đến cùng

TT - Anh Sáu Dân (bí danh đồng chí Võ Văn Kiệt) còn sống thì còn giúp nhiều cho đất nước, bởi anh là người có kinh nghiệm, lại nhiều trăn trở với sự nghiệp cách mạng và sự phát triển của đất nước.

Anh Sáu Dân là con người cách mạng, lo cho cách mạng, cho đất nước. Đó là con người trung thực, thẳng thắn, làm cái gì là làm đến cùng, thấy gì được, chưa được đều nói thẳng không hề né tránh.

Cả hai cuộc kháng chiến của dân tộc và thời kỳ đổi mới, anh Sáu Dân luôn là người kiên cường, nghị lực, không ngại nguy hiểm, gian khổ, luôn luôn vượt lên hiểm nguy, khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Đó là điểm nổi bật và xuyên suốt con người anh Võ Văn Kiệt - Sáu Dân.

Anh là một trong những nhà lãnh đạo nòng cốt của Đảng, của đất nước và luôn kiên cường, với tư duy sáng tạo, khoa học và quyết tâm cao, đã làm là làm tới cùng. Anh Võ Văn Kiệt là người có tư tưởng cách mạng tiến công trong lĩnh vực chính trị, quân sự cũng như kinh tế - xã hội. Có lúc tư tưởng cách mạng tiến công của anh quá quyết liệt, đi trước thực tiễn cuộc sống nên lúc đầu không phải đã được một số người đồng tình, ủng hộ.

Có lần tôi nói với anh: "Trái tim anh nóng và cả cái đầu cũng nóng". Anh Sáu Dân nói lại: "Mình nói mười điều, sắp trẻ chí ít cũng nghe được một vài điều".

(Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ)

nghiêng mình chào khi một cây đại thụ của VN đã ra đi..........